Αποθέωση της ταινίας «Στρέλλα»

(Ελεύθερος Τύπος – Παναγιώτης Τιμογιαννάκης – 13.02.09) 

Σε μια άλλη περίπτωση, με μια ταινία στο διαγωνιστικό πρόγραμμα σαν την «Καταλίν Βάργκα», θα λέγαμε πάλι «κοίτα τι κάνουν οι Ρουμάνοι», «γιατί αυτοί μπορούν κι όχι εμείς».Ομως, μετά την προβολή της ταινίας του Πάνου Κούτρα «Στρέλλα» το βράδυ της Τρίτης στο «Panorama» με την αίθουσα κατάμεστη να σπάει τα χέρια της στο τέλος από τα χειροκροτήματα, ο παραπάνω «έτοιμος» πρόλογος εξαλείφεται, η ρουμάνικη ταινία στην προσωπική μου ελληνική διάθεση επισκιάζεται και θα ασχοληθώ ξανά μαζί της ή στο αυριανό φύλλο ή στο σαββατιάτικο απολογισμό. Οχι επειδή δεν είναι καλή. Είναι και παραείναι και μπορεί να συζητηθεί και στα βραβεία. Εχω όμως δικιά μας ταινία να ασχοληθώ. Και το κάνω με πολύ ενθουσιασμό διότι συμβαίνει σπάνια αλλά και διότι η ταινία του Πάνου Κούτρα σηματοδοτεί νέα εποχή και πρέπει να αλλάξουμε μυαλά.Τολμηρότατη

Η «Στρέλλα» είναι ταινία τολμηρότατη, προκλητικότατη, ανυποχώρητη, μα το κύριο προσόν της είναι πως διαθέτει αποτέλεσμα. Δεν είναι ούτε μια επιπολαιότητα ούτε ένας εγωισμός σαν κι αυτούς των Ελλήνων αυτοδηλούμενων «auteurs» που κάνουν ό,τι τους καπνίσει κι έχουν μετά την απαίτηση να περιφρονούν το σύμπαν και τα κρατικά λεφτά να κατατίθενται στα πόδια τους.

Στου Κούτρα δεν κατατέθηκε ούτε ένα euro διότι είμαι σίγουρος πως τη φοβήθηκαν μην εκτεθούν. Η μικροαστική αντίληψη σε όλο της το μεγαλείο κι η χρηματοδότηση της σιγουριάς όχι επειδή είχαν καλά φιλμ αλλά επειδή δεν θα τους έβριζαν.

Η ταινία ενθουσίασε! Λέει την ιστορία μιας 25χρονης τραβεστί κι ενός αποφυλακισμένου 48χρονου που οι δρόμοι τους ενώνονται τη μέρα της αποφυλάκισης του τελευταίου. Εκείνος αναζητεί το παρελθόν του και τη διαλυμένη του ζωή, εκείνη ζει τον κυνισμό και την ανεμελιά της επιλογής της και των ανθρώπων που την περιβάλλουν ενώ γύρω από αυτήν αλλά κι από τον αποφυλακισμένο ζωντανεύει ένα ολόκληρος κόσμος. Μέχρι που όλα αυτά καταλήγουν σε μια ενιαία «συμφωνία» κι οι ανατροπές σπάνε κόκαλα.

Ο,τι και να πω για την ταινία είναι λίγο κι επιπλέον δεν μπορώ να πω και πολλά διότι το σασπένς κι η εξέλιξη της ιστορίας οδηγούν σε ένα αποτέλεσμα από εκείνα που συναντάμε στα δυνατά αστυνομικά έργα που ζητούν στην είσοδο του κινηματογράφου από τους θεατές να μην αποκαλύψουν το τέλος!

Πιραντέλο, Αλμοδόβαρ, αρχαία τραγωδία, μελό του Στράντζαλη αλλά και του Ντάγκλας Σερκ, ιταλικό γκροτέσκο, απίθανος ερωτισμός, κάθαρση και πρόταση για νέο οικογενειακό μοντέλο -της τρελής με άλλα λόγια!- συνυπάρχουν σε ένα όλον κι ο θεατής το ρουφάει.

Από φωτογραφία; Από σκηνογραφική επιλογή; Να κάνουν τη φτηνή παραγωγή να μη μοιάζει με ταινία φτηνιάρα;

Και να πάμε στους ηθοποιούς; Τι ηθοποιία ήταν αυτή; Και μάλιστα από μη επαγγελματίες που δεν συγκρίνονται με δόκιμους που παίζουν στα άλλα ελληνικά απαγγέλλοντας; Τι να πω για την τραβεστί της Μίνας Ορφανού και για τον Γιάννη Κοκιασμένο που παίζει τον 48χρονο; Τι να πω για τη σκηνή του θανάτου της Μπέττυ, της γνωστής Μπέττυ;

Στην έξοδο συνάντησα τον Γιώργο Παπαλιό, πρόεδρο του Κέντρου Κινηματογράφου και τη γυναίκα του, τη Μαίρη. Ηταν ενθουσιασμένοι. Από το νεύμα του προέδρου κατάλαβα ότι οδεύει προς λύση το θέμα της επιχορήγησης.

Ακολούθησε μεταμεσονύκτιο πάρτι σε υπόγειο κλαμπ στο Κρόιτσμπεργκ. Μέχρι τα ξημερώματα. Από τραβεστί μέχρι ανθρώπους της Miramax, από Ελληνες ηθοποιούς (ο Γιώργος Καραμίχος ήρθε από τη Δρέσδη όπου είχε πάει να δει κάποιες παραστάσεις) και δημοσιογράφους μέχρι ισπανική αντιπροσωπία διανομέων που μυρίστηκαν ψητό και ίσως έναν Ελληνα Αλμοδόβαρ, μόνο που δεν είναι Αλμοδόβαρ αλλά Κούτρας.

Εξαντλούνται τα εισιτήρια σε επαναληπτικές προβολές της «Στρέλλα»

(Παναγιώτης Παναγόπουλος – Καθημερινή – 13.02.09) 

Επιτυχία για τη «Στρέλλα»

Σημαντική ωστόσο είναι η επιτυχία που σημειώνει στο φεστιβάλ η «Στρέλλα» του Πάνου Κούτρα. Μετά τη θερμή υποδοχή που είχε στην πρώτη της προβολή, η ταινία συζητιέται ως μια από τις εκπλήξεις του φεστιβάλ και τα εισιτήρια για τις επαναληπτικές της προβολές εξαντλούνται.

Στη δεύτερη προβολή, η αίθουσα ήταν ασφυκτικά γεμάτη και το χειροκρότημα εξαιρετικά δυνατό. Μάλιστα, στη συζήτηση που ακολούθησε, ήταν πολλοί εκείνοι οι θεατές που σηκώθηκαν, ευχαρίστησαν τον Πάνο Κούτρα και δήλωναν την ευχάριστη έκπληξή τους για την ταινία που είδαν.

«Είδα την καλύτερη ταινία της φετινής Μπερλινάλε» είπε κάποια γυναίκα, ενώ ένας άλλος Γερμανός θεατής έλεγε: «Ηρθα χωρίς να ξέρω τίποτα, απλώς για να γεμίσω το κενό μου στις προβολές και βρήκα την καλύτερη ταινία που είδα φέτος στο φεστιβάλ».

Αποθέωση για τη «Στρέλλα» του Κούτρα

Ρόμπι Εκσιέλ (Εθνος- 12.02.09)

Νύχτα Τρίτης, στην αίθουσα 7 του Cinemaxx, στην πλατεία Ποτσντάμερ. Ολοκληρώνεται η πρώτη προβολή της «Στρέλλας» του Πάνου Χ. Κούτρα, μίας εκ των τριών ελληνικών ταινιών που συμμετέχουν στη φετινή Μπερλινάλε (τούτη στο τμήμα «Ρanorama»), μια σκληρή, προκλητική, στο περιεχόμενο αλλά επαρκώς τρυφερή ματιά της.

 

Με χειροκροτήματα τελείωσε η προβολή της «Στρέλλας»

Ιστορία έρωτα (έρωτα και… αλλά ας μην μπούμε σε λεπτομέρειες, κατά παράκληση του σκηνοθέτη) ανάμεσα σ’ έναν πρώην κατάδικο και μια τρανσέξουαλ πόρνη.

Ζεστή υποδοχή στην ελληνική «Στρέλλα»

Δύσκολη ταινία αλλά με αρκετό χιούμορ

Του απεσταλμένου μας στο Βερολινο Παναγιωτη Παναγοπουλου (Καθημερινή 12.02.09)

Μπερλιναλε. Μια από τις πιο χαρούμενες βραδιές της ζωής του θα πρέπει να πέρασε την Τρίτη ο Πάνος Κούτρας, έπειτα από την πολύ ζεστή υποδοχή που βρήκε η ταινία του στο Πανόραμα της 59ης Μπερλινάλε. Και η ικανοποίηση είναι προσωπική, επειδή ο Κούτρας προσπάθησε πολύ και με εξαιρετικές δυσκολίες κατάφερε μόνος του να τελειώσει την ταινία χωρίς καμία ενίσχυση. Αυθεντικότητα Δύσκολη ταινία για το μεγάλο κοινό η «Στρέλλα», κυρίως εξαιτίας του θέματός της που καταπιάνεται όχι με ένα μόνο ταμπού για ένα μεγάλο μέρος των θεατών, μια πρωταγωνίστρια τρανσέξουαλ, αλλά και με ένα δεύτερο, βαρύτερο, που προκύπτει στην εξέλιξη της πλοκής. Ομως ο Κούτρας αυτά τα δύσκολα θέματα καταφέρνει να τα ελαφρύνει με την αυθεντικότητα που εκπέμπει η «Στρέλλα» και το χιούμορ που υπάρχει σε πολλές σκηνές. Επειτα από την camp επιστημονική φαντασία της «Επίθεσης του γιγαντιαίου μουσακά» και τη σαπουνοπερατική υπερβολή της «Αληθινής ζωής» ο Πάνος Κούτρας στρέφεται στις βασικές αρχές του σινεμά και πέφτει με τα μούτρα, αλλά δικαιώνεται. Εχει μια δυνατή ιστορία, παιγμένη και γυρισμένη με αμεσότητα και αυθεντικότητα. Μια ασυνήθιστη ερωτική ιστορία με πολλές επιπλοκές είναι η υπόθεση της ταινίας. Ενας άντρας κοντά στα 50, ο Γιώργος, αποφυλακίζεται και αναζητώντας τον γιο του, τον μοναδικό κρίκο με το παρελθόν του, μένει σε ένα φτηνό ξενοδοχείο. Εκεί γνωρίζει τη Στρέλλα, μια τρανσέξουαλ και θα αρχίσει ανάμεσά τους μια σχέση που μπορεί να οδηγήσει σε πολλές κατευθύνσεις. Η ταινία έχει άμεσες ερμηνείες από το πρωταγωνιστικό ζευγάρι, τη Μίνα Ορφανού και τον Γιάννη Κοκκιασμένο, ανατροπές, ρυθμό και συνέπεια από την πλευρά του Κούτρα στο θέμα και τους ήρωές του. Ακόμη και στις στιγμές που δείχνει ότι ξεφεύγει από το μέτρο, μένει στην ουσία του δράματος, κλείνοντας το μάτι στους τραγικούς, όπως ο ήρωάς του περνάει (όχι τυχαία) από την οδό Σοφοκλέους. Λίγο μετά όμως αυτή την αναφορά θα τη σαρκάσει, βάζοντας μια τρανσέξουαλ να μιλάει για τους μεγάλους τραγικούς εκθηλύνοντάς τους και λέγοντας, «ξέρεις μωρή, οι τραγικοί. Η Σοφοκλής… η Ευριπίδης…». Η «Στρέλλα» δεν είναι μια ταινία που δεν έχει προβλήματα. Εχει τις ελλείψεις μιας μικρής ανεξάρτητης παραγωγής, χωρίς όμως να φαίνεται φτωχή και σε μια δυο κρίσιμες σκηνές έντονου δράματος, η έλλειψη εμπειρίας των ηθοποιών είναι εμφανής. Ωστόσο, πρόκειται για σκηνές που θα δυσκόλευαν ακόμη και εξαιρετικά έμπειρους ηθοποιούς. Η ταινία θα έχει εξασφαλισμένη πορεία στο διεθνές κύκλωμα του γκέι σινεμά, όμως αξίζει να γίνει γνωστή και έξω απ’ αυτό. Πέραν της «Στρέλλας», χθες προβλήθηκαν δύο ταινίες στο διαγωνιστικό πρόγραμμα, χωρίς όμως να φέρουν την έκπληξη. Η «Katalin Varga» από τη Ρουμανία είναι ένα δράμα για τις συνέπειες που φέρνει σε μια οικογένεια η αποκάλυψη ότι ο σύζυγος δεν είναι και ο πατέρας του παιδιού, ενώ το «Happy Τears» είναι ένα ανεξάρτητο αμερικανικό δράμα με στοιχεία κομεντί. Πρωταγωνιστούν η Ντέμι Μουρ και η Πάρκερ Πόουζι στους ρόλους δύο αδελφών που φροντίζουν τον άρρωστο πατέρα τους, με διαφορετικό τρόπο, όπως διαφορετική είναι και η προσέγγισή τους για τη ζωή.

Η «Στρέλλα» ξετρέλανε την Μπερλινάλε

Η τολμηρή ταινία του Πάνου Χ. Κούτρα καθήλωσε το βερολινέζικο κοινό

ΑΠΟΣΤΟΛΗ Ι. ΖΟΥΜΠΟΥΛΑΚΗΣ | Πέμπτη 12 Φεβρουαρίου 2009

ΒΕΡΟΛΙΝΟΚανείς δεν το περίμενε, αλλά έγινε. Ενας έλληνας σκηνοθέτης κάτω των 30, το όνομα του οποίου δεν φέρει ούτε στην Ελλάδα τη βαρύτητα ενόςΚώστα Γαβρά ή ενός Θόδωρου Αγγελόπουλου, κατάφερε να γίνει θέμα σε ένα φεστιβάλ χωρίς πολλά «θέματα». Το όνομά του, Πάνος Χ.Κούτρας. 

Με την τρίτη ταινία του, τη «Στρέλλα», ο Κούτρας καθήλωσε τους θεατές της CΙΝΕΜΑΧΧ 7 προχθές το βράδυ στο Βερολίνο. Η ταινία προβλήθηκε στο παράλληλο πρόγραμμα του Πανοράματος και όχι απλώς άρεσε, αλλά ενθουσίασε. Καταχειροκροτήθηκε και όλα δείχνουν ότι θα δει πολλές πόρτες να ανοίγονται μπροστά της, αφού την εκμετάλλευσή της στο εξωτερικό έχει αναλάβει η films distribution, η οποία έχει ήδη εξασφαλίσει τη διανομή της στη Γαλλία. Στρέλλα είναι το όνομα μιας « και πολύ τζαζ » transsexual, όπως ακούμε την ίδια να λέει (την υποδύεται η πραγματική transsexual Μίνα Ορφανού ). Η σχέση που αναπτύσσει με έναν αποφυλακισμένο για φόνο ( Γιάννης Κοκιασμένος ) αποτελεί το μεδούλι της ταινίας. Ο Κούτρας μπήγει το μαχαίρι στο κόκαλο αλλά ξέρει ακριβώς τι θέλει να πει. Και έχει χιούμορ, χωρίς ποτέ να ξεφτιλίζει το θέμα του. 

« Είναι μια ταινία από την Ελλάδα, εντελώς ανεξάρτητη και ομοφυλόφιλη » είπε ο σκηνοθέτης στην παρουσίασή της. « Και δεν θα είχε πραγματοποιηθεί χωρίς τη βοήθεια των δικών μου » συμπλήρωσε ευχαριστώντας όλους όσοι υποστήριξαν το όραμά του. Ανάμεσά τους όμως δεν ανήκε το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου, αφού το σενάριο του Κούτρα απορρίφθηκε δύο φορές από την επιτροπή κρίσης. Το ΕΚΚ ξέρει να χρηματοδοτεί ταινίες που δεν αφορούν κανέναν αλλά δεν έχει την ικανότητα να ρισκάρει κοιτάζοντας λίγο παραπέρα, να ψυλλιαστεί τις προοπτικές μιας ταινίας που μπορεί να μη φέρει βαρύτητα υπογραφής. Οι επαφές του Κούτρα με τους Γάλλους, που υποστήριξαν τη «Στρέλλα», είχαν φανεί άλλωστε από την αμέσως προηγούμενη ταινία του, την «Αληθινή ζωή», μια γαλλοελληνική συμπαραγωγή με πρωταγωνίστρια τηνΑννα Μουγκλαλίς. 

Το αποτέλεσμα; Ο Κούτρας επιλέγεται για συμμετοχή σε μια από τις μεγαλύτερες κινηματογραφικές διοργανώσεις της Ευρώπης και οι εκπρόσωποι του Κέντρου εμφανίζονται σαν φτωχοί συγγενείς (ή μάλλον σαν βρεγμένες γάτες) στην προβολή του Βερολίνου…

Η ελληνική κοινωνία είναι ζωντανή – νεκρή

(Καθημερινή/1-2-09/Μαρία Κατσουνάκη) 

Λίγες ημέρες πριν από την επίσημη πρεμιέρα της ταινίας στο Βερολίνο, ο Πάνος Χ. Κούτρας έχει εγκατασταθεί στο στούντιο με τους συνεργάτες του για την τελική επεξεργασία της κόπιας. Από εκεί και η συνομιλία για την «ιστορία της Στρέλλας, μια από αυτές που θα μπορούσαμε να ακούσουμε σε μια παρέα με την κοινότοπη εισαγωγή: Θα σας διηγηθώ μια απίθανη ιστορία που άκουσα».

— Εχετε μια έλξη στην εκκεντρικότητα. Από την πρώτη μεγάλου μήκους ταινία σας έως την τρίτη κατά σειρά. Είναι ο τρόπος σας να αποφύγετε τη σύμβαση;

— Δεν ξέρω πώς ορίζεται η εκκεντρικότητα στην τέχνη, αν όχι με τον ίδιο τρόπο που ορίζεται η ίδια η Τέχνη. Ενα έργο τέχνης πρέπει να αποκαλύπτει, να διερωτάται, να προκαλεί, να αψηφά, να συγκινεί… Μία ταινία είναι κάτι τόσο δύσκολο και χρονοβόρο να πραγματοποιηθεί, που δεν βρίσκω λόγο να την κάνω αν δεν πιστεύω πως μπορεί να προσθέσει κάτι στη ζωή μου ή στη ζωή των άλλων.

— Το γεγονός ότι η ηρωίδα είναι τρανσέξουαλ, πόσο αλλάζει τα δεδομένα των σχέσεων στην ταινία;

—Αρκετά. Οπως για κάθε ταινία που ασχολείται με έναν άνθρωπο που ανήκει σε μια μειονότητα, όποια και αν είναι αυτή και αντιμετωπίζει κοινωνικά προβλήματα. Ωστόσο, η ταινία δεν ασχολείται τόσο με το γεγονός του «τρανσεξουαλισμού» από την κοινωνική του πλευρά. Είναι πάνω από όλα μια ιστορία αγάπης… με μία τρανσέξουαλ.

— «Είναι μια ιστορία που έχει ως στόχο να μιλήσει για τα σημάδια της αποδοχής του διαφορετικού, την ανάγκη για συμφιλίωση, τον αλληλοσεβασμό», σημειώνετε για την ταινία. Χαρακτηριστικά που συναντάμε, με ποια σειρά και σε ποιο βαθμό, στην ελληνική κοινωνία;

— Πρωτίστως με ενδιέφερε σε προσωπικό επίπεδο, όσον αφορά τους ήρωες της ταινίας, αλλά φυσικά κατά συνέπεια αυτό ορίζεται από το ευρύτερο κοινωνικό γίγνεσθαι. Δυστυχώς, η Ελλάδα είναι μια χώρα που έχει αρκετό δρόμο ακόμα να διανύσει για να μπορούμε να πούμε πως είναι μια χώρα που σέβεται τα κοινωνικά δικαιώματα, που έχει στόχο την κοινωνική ισότητα. Υπάρχει πολύς ρατσισμός και ξενοφοβία, αδιαφορία για ασθενέστερες ομάδες, και το χειρότερο, όλα αυτά δεν δείχνουν να απασχολούν καθόλου την εκάστοτε κυβέρνηση αλλά ούτε και τη σύγχρονη ελληνική κοινωνία!

— Τι σας οδήγησε στη «Στρέλλα». Ποιο ήταν το κίνητρο;

— Να πω μια ιστορία και να ερευνήσω μια ομάδα ανθρώπων που μπορεί ίσως να φωτίσει με ένα διαφορετικό τρόπο μια σκοτεινή κοινωνία όπως είναι η σύγχρονη αστική ελληνική. Μια κοινωνία ζωντανή–νεκρή.

— Τα αισθήματα εκτός «κανονικότητας», σε ό,τι αποκαλούμε «περιθώριο», είναι πιο δυνατά και πιο αυθεντικά;

— Οχι. Τα αισθήματα, η χαρά, ο πόνος είναι ίδια για κάθε άνθρωπο. Ισως στους ανθρώπους που τους κατατάσσουμε «εμείς» σε αυτό που αποκαλούμε «περιθώριο» να είναι πιο εμφανή, γιατί είναι άνθρωποι που δεν ζουν σύμφωνα με τους υποκριτικούς κανόνες μιας αστικής κοινωνίας. Αυτό τους κάνει συχνά πιο δυνατούς, πιο άμεσους πιο συναρπαστικούς, πιο ειλικρινείς.

— Τι λείπει από το ελληνικό σινεμά;

— Ο,τι λείπει γενικά από την Ελλάδα. Πολιτισμός.

— Κώστας Γαβράς – Θόδωρος Αγγελόπουλος. Συνυπάρχετε στο Βερολίνο. Μία λέξη για τον καθένα.

— Tι να πω; Είναι από τους πιο καταξιωμένους σκηνοθέτες, παγκοσμίως. Τους σέβομαι πολύ και τους δύο.