Μια «Στρέλλα» διαφορετική από τις υπόλοιπες… / protagon.gr / 16.12.09

από την Ελενα Παπαδημητρίου

Δεν είμαι κριτικός κινηματογράφου. Δεν ξέρω την ορολογία και τα επίπεδα αξιολόγησης μιας ταινίας. Ξέρω όμως ότι μετά το τέλος της προβολής της “Στρέλλας” του Πάνου Χ. Κούτρα ήθελα να ξανασυναντήσω τον δημιουργό της. Όχι μόνο επειδή μου κέντρισε την περιέργειά η τρανσέξουαλ πρωταγωνίστρια του, ούτε εξαιτίας του μυστικού της ταινίας που ταρακουνά το πιο γερό θεμέλιο της ελληνικής κοινωνίας αλλά επειδή πρόκειται για μία ταινία που ενώ σε καμία περίπτωση δεν είναι πολιτική, έχει λόγο πολιτικό. Κι αυτό γιατί όταν μιλάς ανοιχτά για τη διαφορετικότητα, τη σημασία της αποδοχής της και την ανάγκη για συμφιλίωση, δε γίνεται παρά να παίρνεις πολιτική θέση.

Τον συναντώ στο σπίτι του στην πλατεία Εξαρχείων. Παιδί του κέντρου ο Πάνος Χ. Κούτρας, δε θα μπορούσε να ζει αλλού. Αφού σπούδασε, έζησε και δούλεψε για πολλά χρόνια στο Λονδίνο και το Παρίσι αποφάσισε πριν 13 χρόνια να τα μαζέψει και να γυρίσει στην Αθήνα για να κάνει την πρώτη του ταινία μεγάλου μήκους. Την “Επίθεση του Γιγαντιαίου Μουσακά” που βγαίνει στις αίθουσες το 1999 και η οποία όπως και η δεύτερη του ταινία, η “Αληθινή Ζωή” το 2004, κάνουν έναν θριαμβευτικό γύρο στα φεστιβάλ του κόσμου και ενοχλούν “γλυκά” τα ήθη του ελληνικού κοινού. Σήμερα επιστρέφει υπογράφοντας το σενάριο και τη σκηνοθεσία στη “Στρέλλα”. Μια ερωτική ιστορία πέρα και πάνω από κάθε σύμβαση ανάμεσα σε μια τρανσέξουαλ πόρνη κι έναν άντρα που, βγαίνοντας από τη φυλακή, προσπαθεί να προσδιορίσει την ταυτότητά του. Η Μίνα Ορφανού δηλαδή η Στρέλλα δεν είναι ηθοποιός. Δύο χρόνια έψαχνε με αγγελίες στο κλαμπ «Κούκλες» για πρωταγωνίστρια μέχρι τη στιγμή που τη γνώρισε. «Είδα ένα τεράστιο ταλέντο, δε γινόταν να μην το καταλάβεις. Την τρέλανα όμως στα δοκιμαστικά μέχρι να βεβαιωθώ ότι θα άντεχε στις δύσκολες συνθήκες των γυρισμάτων». Κι άντεξε όχι μόνο στα γυρίσματα αλλά κυρίως στις δραματουργικές απαιτήσεις του ρόλου. Το ίδιο και κάτι παραπάνω ισχύει για τον Γιάννη Κοκιασμένο, τον Γιώργο της Στρέλλας, τον ήρωα που παίρνει πάνω του το βάρος όλης της ταινίας αφού όπως λέει ο σκηνοθέτης «Όλα κινούνται γύρω από αυτόν τον χαρακτήρα. Η ταινία αρχίζει και τελειώνει πάνω του».

Είναι η «Στρέλλα» μια ταινία που σοκάρει; Ο Πάνος απαντά γελώντας πως τον ίδιο δεν τον σόκαρε. Ούτε τη μητέρα του πάντως που την προτιμά από τις προηγούμενες ταινίες του. «Αν ανοίξεις την τηλεόραση θα δεις απείρως πιο σοκαριστικές εικόνες από αυτές της ταινίας», συμπληρώνει κι εγώ θα ήθελα να έχω επιχειρήματα για να διαφωνήσω μαζί του αλλά δεν έχω. “Εγώ ήθελα απλά να πω μια ιστορία με αυτούς τους χαρακτήρες”, επαναλαμβάνει κάθε φορά που η κουβέντα μας οδηγείται στον τρόπο με τον οποίο η ταινία «χτυπά» τον κοινωνικό καθωσπρεπισμό και «ανοίγει» ένα νέο παράθυρο σε εκείνους που θα προσποιηθούν τους σκανδαλισμένους όταν την δουν. Παραδέχεται όμως ότι ο τρόπος και οι χαρακτήρες που επέλεξε να πουν αυτήν την ιστορία αποτελούν την έκφραση μιας θέσης πολιτικής με μια ευρεία έννοια. «Έχουμε μάθει να ζούμε στην Ελλάδα σε μία σύμβαση υποκρισίας κι αυτό με εξαγριώνει. Ξέρουμε ότι εκεί έξω υπάρχουν τραβεστί και τρανσέξουαλ αλλά κάνοντας ότι δεν τους βλέπουμε νιώθουμε σαν να μην υπάρχουν». Υπάρχουν όμως και δεν ζουν από επιλογή στο περιθώριο, εμείς τους έχουμε βάλει εκεί. Θα ήθελαν να αποτελούν μέρος του συνόλου αλλά η εμφάνισή τους πάει κόντρα στο στερεότυπο της γυναικείας και της ανδρικής εικόνας που ξέρουμε όλοι μας. Η κοινότητα των τρανσέξουαλ «αγκάλιασε» την ταινία από την πρώτη στιγμή γιατί ένιωσαν ότι κάποιος ασχολείται σοβαρά μαζί τους με σκοπό να τους πλησιάσει, να τους κατανοήσει και να τους αποδεχτεί, χωρίς να τους περιεργαστεί. «Τη διαφορετικότητα είτε πρόκειται για τρανσέξουαλ, είτε για μετανάστες είτε για άτομα με κινητικά προβλήματα, συνηθίζουμε να τη προσεγγίζουμε με σκοπό να τη περιεργαστούμε κι όχι για να την αποδεχτούμε». Κι αυτό όπως συμπληρώνει , είναι «κακογουστιά ιδεών» που είναι το ίδιο ανυπόφορη με την «κακογουστιά της αισθητικής». Υποστηρίζει ότι ο άνθρωπος γεννιέται ρατσιστής, βίαιος και άγριος κι έχει στόχο μια ζωή να θέσει αυτά τα χαρακτηριστικά σε καταστολή. Κι αυτό για εκείνον είναι ο πολιτισμός.
Η ταινία βγαίνει στις αίθουσες την Πέμπτη 17 Δεκεμβρίου. Ο Πάνος Χ. Κούτρας τη θεωρεί χριστουγεννιάτικη ταινία όχι μόνο λόγω των αντίστοιχων «στολισμένων» σκηνών αλλά κι επειδή ο ίδιος αγαπά πολύ αυτές τις μέρες. Παραπέμπουν στην παιδική ηλικία, για αυτό. «Όπως κάθε άνθρωπος που έχει κάνει πολλά χρόνια ψυχανάλυση, με έχει απασχολήσει πολύ η περίοδος των παιδικών χρόνων». Από τότε έρχονται άλλωστε για τους περισσότερους οι πιο δυνατές χριστουγεννιάτικες αναμνήσεις. Μια εβδομάδα πριν να φτάσουν τα φετινά Χριστούγεννα ο Πάνος υποστηρίζει με πάθος τη σιωπηρή συναίνεση που λέει: «Τώρα γιορτάζουμε. Είτε έχουμε λόγους, είτε όχι».

«Στρέλλα», η ζωή με δύο όψεις / Καθημερινή / 20.12.09

από τον Δημήτρη Μπούρα

Η ταινία του Πάνου Χ. Κούτρα είναι ένα τολμηρό ρεαλιστικό δράμα, με επίκεντρο τον κόσμο των τρανσέξουαλ

Η τολμηρή και ίσως ενοχλητική «Στρέλλα» για όσους δεν αντέχουν μια ταινία εστιασμένη στο περιθώριο των τρανσέξουαλ, έχει μια δραματική και μια φαντασιακή όψη. Ο τίτλος της είναι συνδυασμός του τίτλου της μυθικής για το ελληνικό μελόδραμα «Στέλλας» και της λέξης τρέλα, που εδώ δεν σημαίνει παρά το απραγματοποίητο.

Η Στέλλα του Κακογιάννη ήταν μια σύγχρονη εταίρα με προσωπικό κώδικα ηθικής που βρέθηκε σε τροχιά αντιπαράθεσης με τα ταμπού της ανδροκρατούμενης κοινωνίας και οδηγήθηκε σε αδιέξοδο. Το τέλος της ήταν προδιαγεγραμμένο. Η Στρέλλα του Πάνου Κούτρα είναι το κεντρικό πρόσωπο σε μια ταινία που αποσπάται αργά κι αθόρυβα από το οικογενειακό και κοινωνικό δράμα (ο κόσμος των τρανσέξουαλ) και γίνεται ονειρική, σχεδόν ψυχαναλυτική, με κύριο ζητούμενο καθώς κλιμακώνεται η πλοκή τη λύτρωση του άλλου πρωταγωνιστή του δράματος: ενός πατέρα που τον βαραίνει ένα έγκλημα τιμής.

Η «Στρέλλα» είναι μια διαρκής ισορροπία στην κόψη του ξυραφιού. Η μορφή της (η πολυχρωμία του εσωτερικού ντεκόρ, το φαντεζί ημίφως, οι απίθανες μελοδραματικές καμπές κι ανατροπές) την κάνουν να μοιάζει αλμοδοβαρική. Η ουσία της την φέρνει κοντά στο ρεαλισμό και στην ονειρική διάσταση των ταινιών του Παζολίνι.

Οιδίποδας

Η «Στρέλλα» είναι μια τολμηρή παραλλαγή του μύθου του Οιδίποδα, όπου το παιδί που έχει τραυματιστεί από τον πατέρα, του επιστρέφει το τραύμα. Ενας «γιος», που στο παρελθόν επέλεξε να γίνει «κόρη», σκηνοθετεί μια τραγωδία (επιμελώς αδιευκρίνιστο αν αυτό το κάνει για λόγους μίσους ή αγάπης), στην οποία συμπρωταγωνιστεί απέναντι στον πατέρα του, που αποφυλακίζεται ύστερα από 15 χρόνια κάθειρξης.

Ο κατάδικος, που έχει ήδη αποβάλλει την ομοφοβία του, βγαίνει ελεύθερος στους δρόμους της Αθήνας. Τριγυρίζει στα πέριξ της Ομόνοιας και βρίσκει δωμάτιο σε ένα ξενοδοχείο τρίτης κατηγορίας κι αρχίζει να αναζητάει τον γιο του που έχει να τον δει από τη μέρα που μπήκε στη φυλακή. Παράλληλα, υποκύπτει στη γοητεία ενός τραβεστί που μένει πρόσκαιρα στο διπλανό δωμάτιο. Οσονούπω θα διαπιστώσει πως έχει πέσει σε μια καλοστημένη παγίδα.

Οικογένεια νέου τύπου

Η σκηνοθεσία του Κούτρα δουλεύει σε τρία επίπεδα. Στο πρώτο, περιγράφεται ρεαλιστικά η ζωή σε μια βρώμικη, υποφωτισμένη και μελαγχολική Αθήνα με θέα το διαχρονικό σήμα κατατεθέν της, την Ακρόπολη. Το σκηνικό είναι φτηνές πανσιόν, παλιές μονοκατοικίες σε υποβαθμισμένες γειτονιές του κέντρου που έχουν γεμίσει σπίτια με κόκκινα φανάρια, κλαμπ των τρανσέξουαλ, αλλά και πολυτελή ξενοδοχεία που προτιμώνται από τους οικονομικά εύπορους πελάτες. Οι καταστάσεις είναι στο όριο του γκροτέσκ, όμως η ταινία συγκρατείται σε μια στέρεη βάση από τους χαμηλούς τόνους.

Στο δεύτερο επίπεδο απομυθοποιείται ο ρόλος του άντρα στην παραδοσιακή οικογένεια και το τρίτο, όπου όλα μοιάζουν σαν όνειρο, μια παράξενη οικογένεια νέου τύπου συγκροτείται ένα βράδυ Πρωτοχρονιάς στη φωταγωγημένη Αθήνα. Ο συνεκτικός δεσμός της δεν είναι το αίμα, αλλά τα αληθινά αισθήματα των μελών της. Ετσι αποκτά νόημα η ύβρις που διαπράττεται σε αυτή τη σύγχρονη τραγωδία.

Σαν ψέμα

Ρεαλιστικά η εικόνα της Στρέλλας είναι μια κατασκευασμένη εικόνα του επιθυμητού: ένας άντρας που μεταμορφώνεται σε γυναίκα για να εκφράσει ό,τι αληθινό υπάρχει μέσα του. Μια φτηνή απομίμηση σαν το μελό. Ενα φανταχτερό επίχρισμα σιλικόνης πάνω από αυθεντικά αισθήματα που άλλοτε τρομάζουν, άλλοτε σοκάρουν κι άλλοτε οδηγούν στο απόλυτο αδιέξοδο.

Φαντασιακά, μέσα από τα μάτια του άντρα (ο πατέρας, ή ο εραστής που είναι εγκλωβισμένος στην ηθική της παραδοσιακής οικογένειας και φτάνει στο έγκλημα για λόγους τιμής) η Στρέλλα είναι η ντίβα μιας θεότρελης κι ακραίας σύγχρονης τραγωδίας, λυτρωτικής για τον πραγματικό αφηγηματικό άξονα της ταινίας: τον πατέρα – φονιά που ναι μεν εξέτισε την ποινή του στη φυλακή, αλλά συνεχίζουν να τον κυνηγούν οι εφιάλτες.

Στην προ πενταετίας πεισιθανάτια «Αληθινή ζωή» ο Κούτρας τοποθέτησε μια δυσλειτουργική μεγαλοαστική οικογένεια μπροστά από τον παραμορφωτικό φακό της σαπουνόπερας. Τότε αναζητούσε μια ειλικρινή απάντηση στο ερώτημα, τι είναι προτιμότερο: μια αλήθεια που θα μας εξόντωνε, ή ένα ψέμα στο οποίο θα ζούσαμε όπως θέλουμε εμείς; Τηρουμένων των αναλογιών το ίδιο ερώτημα βασανίζει τους ήρωές του και στη σημερινή «Στρέλλα».

Δείτε

Στρέλλα (2009)

Η τελευταία ταινία του Πάνου Κούτρα είναι ένα ρεαλιστικό δράμα που κλιμακώνεται σαν αλλόκοτο όνειρο ενός πατέρα, που επιστρέφει στην παιδική του ηλικία για να λυτρωθεί από τις ενοχές του. Απέναντι στον πατέρα βρίσκεται ένας τρανσέξουαλ, η Στρέλλα. Ενα βαθιά πληγωμένο παιδί, που κάποτε βγήκε από τη λεωφόρο της λογικής και οδηγήθηκε σε μια παρακαμπτήριο της «τρέλας» ακολουθώντας τα συναισθήματα και τις επιθυμίες του. «Με λένε Στέλλα και οι φίλοι μου με φωνάζουν Στρέλλα γιατί είμαι λίγο τζαζ», αυτοσυστήνεται στην αρχή της ταινίας. Η «Στρέλλα» τρόμαξε το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου (η αίτηση για χρηματοδότηση απορρίφτηκε δις) και έκανε αίσθηση στην τελευταία Μπερλινάλε. Στην Ελλάδα δεν βρήκε ιδιώτη διανομέα. Στη Γαλλία προβάλλεται ήδη με επιτυχία. Με τους Μίνα Ορφανού, Γιάννη Κοκιασμένο, Μίνωα Θεοχάρη, Μπέτυ Βακαλίδου, Γιώργο Μάζη. (Στις αίθουσες που συνεργάζονται με το πρόγραμμα Filmcenter.)

Αληθινή ζωή (2004)

Ενας νεαρός άντρας, γόνος μεγαλοαστικής οικογενείας, έρχεται από το Παρίσι στην Αθήνα και καταλύει στην έπαυλη της σατανικής μητέρας του απέναντι από τον Βράχο της Ακρόπολης. Στο περιθώριο της πλήξης του αρχίζει να σκαλίζει θαμμένα μυστικά που σχετίζονται με τον θάνατο του πατέρα του πριν από πολλά χρόνια. Παράλληλα, παραπαίει ανάμεσα σε μια ζάμπλουτη παιδική του φίλη που έχει βουλιάξει στην κόκα και σε μια διακοσμήτρια από κατώτερη κοινωνική τάξη. Με Νίκο Κουρή, Θέμιδα Μπαζάκα, Μαρίνα Καλογήρου, Αννα Μουγκλαλίς. (Σε dvd).

«Αταίριαστες» οικογένειες / Καθημερινή / 12.01.10

από την Μαρία Κατσουνάκη

Γιατί να μην επιτρέπουμε λοιπόν πιο περίτεχνες, πολύπλοκες και ανοιχτές αφηγήσεις τού πώς διαμορφώνεται το παιδί σε σεξουαλικό ον;», αναρωτιέται η καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο του Μπέρκλεϊ, Τζούντιθ Μπάτλερ.

Η φιλόσοφος, με ξεχωριστή συμβολή στη θεωρία των φύλων και τη φεμινιστική σκέψη, σε συνέντευξή της στην κυριακάτικη «Κ» ομολογεί πως «η κουλτούρα της οικογένειας περιλαμβάνει πολλές μεταθέσεις, πολλές διαδρομές της επιθυμίας που δεν είναι ακριβώς προβλέψιμες».

Στην τελευταία σκηνή της «Στρέλλας», το τραπέζι στο πρωτοχρονιάτικο ρεβεγιόν δεν είναι καθόλου «παραδοσιακό». Μια τρανσέξουαλ, ο πατέρας και εραστής της, τρεις ακόμη ενήλικες, ο ένας εξ αυτών μετανάστης, και ένα μικρό κοριτσάκι που κοιμάται σαν αγγελούδι στο διπλανό δωμάτιο. Η ατμόσφαιρα είναι γιορτινή, φωτεινή, γεμάτη τρυφερά αισθήματα, αγάπη και επιθυμία για μια ζωή στρωτή, «κανονική», ενταγμένη στην κοινωνία και καθόλου στο περιθώριό της.

Ο Πάνος Κούτρας στην ταινία του, που θεωρείται από τις κορυφαίες της φετινής ελληνικής παραγωγής (και συνεχίζεται με επιτυχία στις αίθουσες), διερευνά μια άλλου τύπου οργάνωση οικογενειακών σχέσεων. Η «Στρέλλα» δεν είναι ασφαλώς ούτε κοινωνιολογική μελέτη ούτε δοκίμιο πάνω στην ανισότητα των φύλων.

Ο σκηνοθέτης εστιάζει στη διαφορετικότητα, όχι με ηθικοπλαστική ή διδακτική διάθεση. Ανιχνεύει με πολύ προσοχή την ετερότητα, τον σεβασμό που της αναλογεί μέσα στην πάσχουσα ανθρώπινη εμπειρία. Με τις αντινομίες, τις δυσκολίες και τα όριά της.

Η Τζ. Μπάτλερ -συνεχίζει στη συνέντευξή της στον Ματθαίο Τσιμιτάκη- θεωρεί τον γάμο μεταξύ ανθρώπων του ιδίου φύλου «περίπλοκο θέμα»: «Από την πλευρά των ατομικών δικαιωμάτων και της ισονομίας όλων, ο θεσμός του γάμου θα έπρεπε να επεκταθεί και να συμπεριλάβει όποια δύο άτομα θέλουν να τον συνάψουν ασχέτως φύλου ή άλλου χαρακτηριστικού, διαφορετικά ο νόμος κάνει διακρίσεις εις βάρος ομάδων πολιτών».

Πόσο ανοιχτή είναι η ελληνική κοινωνία στη διαφορετικότητα; Ο Πάνος Κούτρας κλείνει την ταινία σε ένα «προστατευμένο» σύστημα, αφήνοντας μόνο αιχμές για το περιβάλλον μέσα από αναμενόμενα σχόλια. Περισσότερο τον ενδιαφέρουν οι αναταράξεις ανάμεσα στα πρόσωπα παρά ο τρόπος που εισβάλλει η κοινωνία επιβάλλοντας πρότυπα και όρους.

Το τηλεοπτικό τοπίο, αν έχει κάνει κάποια βήματα από την εποχή που ο Σταύρος Παράβας ή ο Χρόνης Εξαρχάκος αναπαρήγαν γκροτέσκα τις αντιλήψεις της εποχής, στις ελληνικές ταινίες του ’60, είναι μόνο προς τα πίσω. Ο τύπος του ομοφυλόφιλου σκιαγραφείται κραυγαλέα, υστερικά, βαθύτατα μικροαστικά.

Τόσο παρωχημένα και στερεοτυπικά ώστε να περιορίζεται σε μια ακίνδυνη -πιστεύουν- γραφικότητα. Ετσι όμως μια απολύτως διαμορφωμένη πραγματικότητα παραμένει εκκρεμής, προβεβλημένη σαν μια επιθεωρησιακή καρικατούρα. Καθηλώνεται σε ανεκδοτολογικές περιγραφές και σεξουαλικά υπονοούμενα. Ετσι ώστε η οικογένεια να βρίσκεται στο απυρόβλητο, απρόσβλητη από «παραξενιές» ή άλλες «ιδιαιτερότητες».

Η ταινία του Π. Κούτρα είναι πολλαπλά ευπρόσδεκτη. Το θέμα «διαχέεται» τόσο, ώστε να είναι αποδεκτό από ένα διευρυμένο κοινό. Οι παρατηρήσεις και οι εντυπώσεις ποικίλλουν.

Με αυτόν τον τρόπο, ήπια και ειρηνικά, μέσα από μια τραγωδία που ούτε τη δραματοποιεί ούτε τη μεγεθύνει, εγκαθιστά το ερώτημα και τον προβληματισμό: μπορούν να υπάρξουν οικογένειες έξω από τη νόρμα; Πιο ανοιχτές στη σύνθεση, διαφοροποιημένες ως προς τα φύλα και τις σχέσεις που τη συναποτελούν; Η απάντηση δεν είναι μία, όπως ακριβώς δεν είναι και στις οικογένειες με τους σαφώς κατανεμημένους ρόλους: μητέρα (γυναίκα), πατέρας (άνδρας), παιδιά.

Οι δυναμικές είναι απρόβλεπτες. Οπως και τα αδιέξοδα, που ούτε φύλο έχουν ούτε προστατεύονται από αγκυλωμένες και αδιαπραγμάτευτες παραδόσεις.

Ποντίκι / 17.12.09 ****1/2

από τον Γιώργο Κορωναίο

Ο Γιώργος  βγαίνει από τη φυλακή. Ψάχνει τον γιο του. Αναζητά συγχώρεση από ένα παρελθόν σκοτεινό, βαρύ. Το πρώτο του βράδυ στο φτηνό ξενοδοχείο της ελευθερίας του γνωρίζει μια τρανσέξουαλ πόρνη. Τη λένε Στρέλλα – από το Στέλλα, αλλά με μια δόση τρέλας. Ψάχνοντας ο καθένας τη δική του ελευθερία, θέλοντας να ξεφύγουν από την προσωπική τους φυλακή, θα ερωτευτούν. Στην αρχή με την ανάγκη που έχει ένας άνθρωπος που πνίγεται να πιαστεί από κάτι, από ένα φιλί, μια ελπίδα. Στη συνέχεια θα αγαπηθούν βαθιά, με κάθε τρόπο που ένα σώμα μπορεί να αγαπήσει ένα άλλο, με κάθε δεσμό που μπορεί να ενώσει δυο υπάρξεις. Όμως, μια τέτοια αγάπη που σπάει ταμπού και νόρμες, που πρέπει να εφεύρει τους κανόνες της απ’ την αρχή, πώς μπορεί να υπάρξει σε έναν κόσμο που είναι φτιαγμένος για να μας τσακίζει; Πώς θα κερδίσει ένα «happy end», όταν το παρελθόν είναι γεμάτο μυστικά, σκοτάδι, πόνο; Δεν υπάρχει αμφιβολία, η «Στρέλλα» είναι φτιαγμένη από το υλικό μιας αρχαίας τραγωδίας, μόνο που ο Πάνος Χ. Κούτρας είναι υπερβολικά τολμηρός, θαρραλέος, τρελός (πείτε τον όπως θέλετε) για να επαναπαυθεί στη βολική σύμβαση του δράματος που θα οριοθετούσε στα χέρια κάποιου άλλου το σπουδαίο αυτό σενάριο. Η «Στρέλλα» δεν είναι μια τραγωδία, όχι μόνο γιατί οι ήρωές της δεν είναι σχήματα ενός κινηματογραφικού είδους μα άνθρωποι με σώματα και πάθη, αλλά γιατί το φιλμ δεν είναι μια συμβατική ιστορία, ένα δράμα, μια ηθογραφία. Η «Στρέλλα» είναι ένας εκρηκτικός μηχανισμός. Εκπυρσοκροτεί από το πάθος, από τη δύναμη μιας πρωτόγνωρης αγάπης που αλλάζει τους ήρωες, από τα σημάδια μιας καινούργιας εποχής που αλλάζει την ίδια μας την κοινωνία. Οι ήρωες του Κούτρα δεν είναι καταραμένοι, δεν είναι άγιοι, είναι σαν εσάς κι εμένα και είναι εδώ για να μείνουν. Η ιστορία τους είναι συνταρακτική. Είναι μαζί αληθινή. Είναι μια ιστορία από αυτές που θες να διηγηθείς σαν αξιοπερίεργο, αλλά που στην πορεία η εξωτική της πλευρά μένει γρήγορα στην άκρη. Η σπουδαία δουλειά του Κούτρα, οι σπαρακτικά αληθινές ερμηνείες των πρωταγωνιστών του, το εξαιρετικό σενάριο, σε κάνουν να ξεχνάς γρήγορα το αξιοπερίεργο και να επικεντρώνεσαι στο θαυμαστό. Στη συνταρακτική ένταση της αγάπης, στην περιφρόνηση της ταινίας για κάθε κλισέ, στη μαγική μίξη του σκοταδιού με το φως, του γέλιου με τα δάκρυα, στην τρυφερή ματιά σε έναν κόσμο που δεν έχει συνηθίσει να τον κοιτάζουμε έτσι. Συγκινητική και μεγαλόψυχη, ανατρεπτική και μαζί συμπονετική, τολμηρή αλλά γεμάτη αγάπη, η «Στρέλλα» πρεσβεύει μια θεώρηση για το σινεμά ενός σκληρού ρεαλισμού που αφήνει χώρο στο παραμύθι, αλλά και μια θεώρηση της ίδιας κοινωνίας, στην οποία κάθε παλιά ιδέα, κάθε στενόμυαλη σκέψη απλά δεν έχει θέση. Η «Στρέλλα» είναι φτιαγμένη για να ενοχλήσει μόνο τις γερασμένες, νεκρές καρδιές, τους ανθρώπους που τρέφονται από τη μιζέρια. Οι υπόλοιποι μπορούμε να γιορτάσουμε την άφιξη μιας ταινίας αληθινά σημαντικής. 

Αδέσμευτος Τύπος / 17.12.09 ****

από τον Ιάσονα Τριανταφυλλίδη
Μια ελληνική ταινία που πραγματικά σε αφήνει άλαλο με τη δύναμη της ιστορίας της αλλά και με τον τρόπο που ο σκηνοθέτης τη χειρίζεται. Παρόλο που πρόκειται για μια πραγματικά «δύσκολη» καταρχήν ταινία ακόμα και για να τη διηγηθείς, με ήρωες που ίσως για πολλούς-κακώς αλλά έτσι είναι… -ίσως είναι απωθητικοί- στην ταινία παίζουν κυρίως τρανσέξουαλ που δεν είναι ηθοποιοί, ανάμεσά τους και η θρυλική Μπέττυ, δύο ηθοποιοί, ο Γιώργος Μάζης και ο εξαίρετος Μίνως Θεοχάρης και ο Κοκιασμένος που δεν είναι ακριβώς ηθοποιός, αλλά είναι σπουδαίος ό,τι κι αν παίζει – είναι τέτοια η δύναμη της ιστορίας που μέσα στο πρώτο ημίωρο έχει αρπάξει από τα μούτρα που λένε ακόμα και τον πιο συντηρητικό θεατή της και τον βάζει μέσα στην ιστορία. Απλή σε όλα, αλλά καθόλου απλοϊκή, κάποιες στιγμές ξεπερνάει τα όρια του δράματος και αγγίζει τα όρια της τραγωδίας. Εξαιρετικά τα ντεκόρ και τα κοστούμια. Ο Πάνος Κούτρας με την τρίτη του ταινία βάζει μια υπογραφή πολύ σημαντική για το ελληνικό σινεμά και περιμένουμε πολλά από αυτόν. Ξέρω πως για κάποιους μπορεί να είναι δύσκολο να δουν μια ταινία με τρανσέξουαλ, αλλά σας βεβαιώνω πως καταφέρνει να ακουμπήσει κάθε άνθρωπο που ψάχνει λίγη ζεστασιά και αγάπη στη ζωή του…